İlk uçağınıza büyük bir servet mi harcamak üzeresiniz? İşin uzmanları bilmeniz gereken her şeyi bu sayfalarda anlatıyor.
Demek bir jet satın almak istiyorsunuz…Uzunca bir süredir görülenden daha fazla uçağın teslim edildiği bu yıl, şahsına özel bir güzellik yapmaya heveslenenler açısından oldukça verimli geçiyor. Jetler her zamankinden gösterişli, kabinler şık ve motorların yakıt verimliliği nispeten yüksek. Piyasayı kolaçan ediyorsanız biliyorsunuzdur, şimdi bir özel jet satın almanın tam sırası! Ve biz de size rehberlik etmek için buradayız.
Alım yapmadan önce Jet Business’ın, yani dünyanın ilk kurumsal jet galerisinin yolunu tutmanızda fayda var. Londra’nın Mayfair bölgesinde geçen yıl açılan yeni Jet Business alanından – Londralı otomotiv ve havacılık tasarım firması DesignQ tarafından tasarlandı. Gelip geçenler içerideki gerçek ölçekli jet gövdesi replikasını caddeden görebiliyor. Ancak ciddi müşteriler kendi uçaklarının kabininde ne arzuladıklarını daha iyi anlamak için mekânda oyalanma şansına sahip. Ayrıca istatistiklerin, kabin düzenlemelerinin, uçak özelliklerinin verildiği ekranlarla bezeli salonun kulübe benzeyen atmosferinde keyif çatabilirler. Söz konusu aracılık faaliyetinin fikir babası, müşterilerin ve ekiplerinin jetlerini satabilecekleri ya da jet satın alabilecekleri rahat bir ortam yaratmayı hedefleyen CEO Steve Varsano – özgeçmişinde XOJET ve Virgin Galactic isimlerini barındıran New Jerseyli girişimci.
Jet Business iyi bir seçenek olsa da, mükemmel uçağınızı bulmak için mutlaka Londra’ya uçmanız gerekmiyor. Öncelikle yapmanız gereken en önemli şey, satın alma süreci boyunca size yardım edecek doğru insan grubunu belirlemek ki bunun anlamı ister kendi ekibinizi oluşturmak ya da ister güvenilir bir simsarın deneyimine bel bağlamak olabilir. İşte karşınızda uzman ekibimizin tüm azimli alıcılar için hazırladığı ‘uçuş öncesi yapılacaklar listesi.
1.OLURUNA BIRAKMAYIN
İster yeni ister ikinci el bir uçak almayı planlayın, ihtiyaçlarınızı ve seyahat alışkanlıklarınızı göz önünde bulundurun ama gerçekçi olmayı da unutmayın. “İlk soru ‘Maksimum bütçeniz nedir?’” diyor Varsono. “Bazen insanlar ‘Belli bir bütçem yok. Gerçekten seveceğim ya da gereksinim duyduğum bir uçak arıyorum sadece’ diye yanıt verirler. Herkesin bir bütçesi vardır.” Yakıt ve pilot masraflarını hesaba katmayı unutmayın.
Uçak menzilinin ne kadar olması gerektiğini de bilmelisiniz, o yüzden elinize kâğıt kalem alıp takviminizi inceleyin ya da seyahat alışkanlıklarınızın gerçek fotoğrafını çeken bir tablo yapın. “Her hafta New York’tan Şikago’ya uçuyor, yılda bir iki kere de Londra’ya gidiyorsanız Londra’ya gidebilen bir uçak almak zorunda değilsiniz” diye açıklıyor Varsano.
Seyahat pratiklerinizin bir listesini hazırlamak, gizli ihtiyaçlarınızı da ortaya çıkarabilir: Ortalama dört saatten fazla mı uçuyorsunuz? Öyleyse tuvalet şart!
2.EGONUZU KAPIDA BIRAKIN
Yüksek meblağlı tüm alışverişlerde olduğu gibi karar verme sürecine duygularınız ve belki bir parça da egonuz karışabilir. Sizi ihtiyaçlarınızı aşan bir uçak satın almaya yönelten sosyal baskıdan uzak durmaya çalışın. Birbirine üstünlük sağlamaya uğraşan okul çocuklarını aklınıza getirip bu fikre burun bükebilirsiniz, ama inanın her şey sandığınızdan çok daha kolay olup bitiverir.
Jet Advisors’ın başkanı ve kurucusu, ayrıca Robb Report Özel Havacılık Danışma Kurulu üyesi Kevin O’Leary “Bu öyküyü hep anlatırım” diyor. “Bana eğilip ‘Auggie’de hangi uçak var?’ diye soran bir müşterim oldu. St. Louis’de olduğumuzdan, bölgenin tanınan ailelerinden birine mensup olan August Busch’tan bahsettiğini anladım. Sonunda bir karşılaştırma yapmaktan vazgeçip, Auggie’dan daha küçük bir uçak aldı.”
Elbette bir matematik yaptığınızda “daha büyük daha iyi anlamına gelir” diyorsanız, cüzdanınızı kocaman açın, ama yine de bir sonraki sayfadaki üç numaralı maddeyi atlamayın.
3.“GÜNCELLEMELERİN” GERÇEK FİYATI
Kabinin tamamının elden geçmesinden son model havacılık sistemlerine dek, jet sahiplerinin yapabileceği yeniliklerin listesi kurumlar vergisi beyannamesi kadar uzun. Ancak ikinci el piyasasından alışveriş yapıyorsanız, teklif fiyatını önemli oranda yükseltmelerine karşın külliyen gereksiz olabilecek bu modifikasyonların gerçek değerini göz önüne alın.
Mesela bir satıcı, pilotun işgücünü azaltacağı iddiasıyla belli bir cihazın değeri hakkında sizi ikna etmeye çalışabilir. Kazanacağınız zaman beş dakikadan ibaretse, muhtemelen etiket fiyatına eklenen yüz binlerce dolara değmeyecektir.
Aynı durum havacılık sistemleri için de geçerli. “‘Bu uçak için diğerlerinden daha güvenliymiş’ diyenler çıkıyor. Tamam, güvenli diyor olabilirler ama o sisteme sahip bir uçak henüz hiç kaza yapmamış. Yani ortada karşılaştırma yapabileceğiniz bir istatistik yok!” diyor O’Leary. “En yeni havacılık sistemine sahip olması, bir uçağı diğerlerinden daha güvenli kılmaz.”
Masraftan kaçınmadan yeniden konfigüre edilen kabininize daha az koltuk, daha fazla ayak yeri mi koydunuz? Uçağı satmaya kalktığınızda bu kararınızın bedeli ağır olabilir, zira çoğu alıcı koltuk kapasitesine öncelik veriyor.
4.DIŞ HATLAR
Sırf kolay olsun diye, ABD’li alıcıların çoğu hâlihazırda Birleşik Devletler’de kayıtlı ikinci el uçaklar arıyor. Ancak Trump hükümetinin özel jet sahiplerinin de yüzünü güldüren vergi reformları, talebin tavana vurmasına ve uçak stokunun azalmasına yol açarken birçok muhtemel alıcıyı doğru kanat çiftini bulmak için ulusal sınırların ötesine bakmaya zorladı.
Genelde havacılık sektöründe dış işlemler sorunsuz ilerler, ama yine de yeniden tescil aşaması geldiğinde yurtdışından almak istediğiniz uçağın yaşadığınız ülkenin yükümlülüklerini karşıladığından emin olmanız ve (ödenmediyse) tamiratlar için ödeme yapmanız gerekir. Essex Aviation Group’un kurucusu ve CEO’su, aynı zamanda danışma kurulunun bir diğer üyesi H. Lee Rohde “Bir satıcı olarak yurtdışında kayıtlı bir uçak için yegâne zorunluluğunuz o ülkenin tescilinden çıkarmanız ve bunu o ülkenin yasalarına uygun biçimde yapmanızdır” diye açıklıyor. Satıcılar ise alıcıların uçağı tescil ettirdikleri ülkenin yükümlülüklerini karşılamak zorunda değil.
Bu Bombardier Global 5500’deki gibi zevkle döşenmiş bir kabin, uçağı satmanız gerektiğinde sizi kâra geçirebilir.
5.KUŞBAKIŞI BAKIN
Jetinizi bir süre kullanmayı planlıyorsanız, ileride ihtiyaçlarınızı etkileyecek değişiklikleri önceden düşünmelisiniz. Örneğin şu anda aile tatilleri için büyük bir jet istiyorsunuz ama çocuklar yuvadan uçtuğunda hâlâ büyük bir jete ihtiyaç duyacak mısınız mı? Aynı durum gün be gün işten elini eteğini çeken yöneticiler için de geçerli.
Teknolojik gelişmeler ihtiyaçlarınıza nasıl yansıyacak? Kablosuz internet yeterince hızlıysa kabin içi eğlence sistemlerine gerçekten gerek var mı? Yolcular kişisel cihazlarından oyun oynayabilir ya da film seyredebilir ve siz de büyük dosyaları yöneticilerinize kolayca gönderebilirsiniz.
VanAllen Group’un satın alma müdürü Colby McDowell, uçağı elinizde ne kadar uzun tutmayı planlarsanız planlayın, alım yaparken bir çıkış stratejinizin olmasının önemini vurguluyor. “Bir uçağı ne kadar süreyle sahip olmaya niyetlendiğinizi tam anlamıyla anlamak için ilgili amortisman cetvelini ve muhasebe maliyetlerine karşı umulan piyasa değerini hesaba katmak hayal kırıklıklarını azaltacaktır.” Bu hesaplar olayın büyüsünü biraz bozabilir, ama ilk jetinizin basamaklarını tırmanırken o heyecan duygusunun geri döneceği kesin.
Ekstra geniş, ultra uzun menzilli Bombardier Global 7500 arkadaşlarınızın gıptayla bakmasına neden olabilir ama maliyetini karşılayacak kadar uzun kullanacak mısınız?