Çölyak hakkında bilmen gerekenlerden bahsedelim mi?
Çölyak, ince bağırsakların glütene karşı gösterdiği ve ömür boyu süren bir çeşit alerjik sindirim sistemi hastalığı olarak tanımlanıyor. Kas zayıflığı, kansızlık, ağız içinde aftlar, iştahsızlık, karın bölgesinde öne doğru şişkinlik ve gaz şikayetleri gibi belirtilerle de kendini gösteriyor. Diyetisyen Sibel Mumcu, gluten içermeyen ürün çeşitliliği her geçen gün artmasına rağmen büyük şehirlerdeki ürün çeşitliliğinin küçük yerlerde olmaması ve ürünlerin pahalı olması çeşitlilik isteyen çölyak hastalarının zorlanmasına olduğunu söylüyor.
Çölyak hastalığı hakkında farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılmasının hastalığın tanınması ve tedavisi için epey önemli olduğu bir gerçek. Buğday, arpa, çavdar ve yulaftan elde edilen un, ekmek, bulgur, makarna, kepek, malt gibi ürünler ile bunların kullanıldığı diğer tüm ürünler gluten içeriyor. Çölyak hastaları için tedavi seçeneği, diyetlerinden gluten içeren besinleri çıkarmaları ve bu diyeti ömür boyu sürdürmeleri.
Gıda etiketleri dikkatli incelenmeli
Çölyak hastalarının alışveriş yaparken gıda etiketlerini dikkatli incelemeleri, glüten içeren ve etiketinde proses gereği glüten bulaşma riski bulunduğu belirtilen gıdaları tüketmemeleri önem teşkil ediyor.
Gluten içeren temel yiyecekler
- Buğday, arpa, çavdar ve yulaf katkılı her türlü ürün. (Un, bulgur, irmik, makarna, şehriye, kuskus kepek gibi).
- Galeta ununa ve una batırılarak kızartılmış her türlü gıda (tavuk, balık, et, sebze vb.)
- Malt gibi arpa suyu veya özü kullanılan alkollü/alkolsüz tüm içecekler (bira, votka, cin vb.)
- Hazır çorba, pilav, köfte gibi hazır yemekler, paketlenmiş hazır pişmiş-yarı pişmiş ürünler, hazır pane harçları, yemek sosları, toz tatlandırıcı ürünler, salata sosları gibi ürünler.
- Gluten içeren çikolata ve sakızlar.
Gluten içermeyen yiyecekler:
- Mercimek, mısır, pirinç, soya, patates, kestane, nohut gibi tahıl ve bakliyatların unları, bunlardan yapılan ürünler.
- Yumurta, reçel, bal, meyve sirkesi, domates ve tuz içeren salça.
- Balık, balık konserveleri (una batırılmamış, baharatlanmamış, taze veya dondurulmuş balık), kendi suyu ya da yağında balık konserveleri.
- Tüm işlenmemiş, kabuklu kuruyemiş türleri. (Paketlenenler ve işlenmiş olan kuruyemişlere gluten bulaşma riski yüksektir)
- Kümes hayvanları etleri, sığır, dana, kuzu etleri (una batırılmamış ve baharatlanmamış)
- Tüm taze sebze ve meyve çeşitleri.
- Bakliyatlar (kuru fasulye, mercimek, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek, barbunya, soya fasulyesi, börülce vb.)
- Tüm katı ve sıvı yağ çeşitleri, tüm şeker çeşitleri (toz şeker, pudra şekeri, kahverengi şeker)
Kaynak: http://www.womenshealth.com.tr/colyak-hastaligi-hakkinda-konusalim-mi/