Suçu her zaman dışarıda aramayın. Yedikleriniz, tuvalet ile ilişkinizi derinden etkiliyor olabilir.
Konusunun açılması bile hoş değil. Çekmesi ayrı bir dert. Ama herkesin başına arada sırada gelebiliyor. İshalden bahsediyoruz.
Çoğu ishal vakası, virüslerden ya da bakterilerden kaynaklanıyor. Fakat bazı besinler de tuvaletin yolunu sıkça tutmanıza neden olabilir.
Gastroentrolog Dr. Shilpa Ravella, “Semptomları nelerin daha kötü hale getirdiğini belirleyebilmek için yapılabilecek en iyi şey, bir beslenme günlüğü tutmaktır.” diyor.
Eğer bazı besinlerin bağırsaklarınızda işleri zorlaştırdığını belirleyebilirseniz, başınızı beladan kurtarma şansınız olabilir. İşte ishale neden olan suçlulardan en başta gelenler:
Yapay tatlandırıcılar
Şekersiz atıştırmalıklar ya da sakız, şeker aşermelerinizi tatmin etme konusunda işinize yarayabilir; fakat içerdikleri maddeler arasında yer alan tatlandırıcılar, aynı zamanda laksativ gibi davranabilirler de. Aspartam, sukraloz ya da surbitol gibi maddeler, vücudunuzun bunları nasıl metabolize ettiğine de bağlı olarak ishale ve şişkinliğe yol açabilirler.
Kahve
Eğer sabah kahvenizi yudumladıktan sonra tuvalete koşuyorsanız, yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. Ravella, kahvenin bazı insanlarda ishal yapabildiğini belirtiyor. Kafein, midenizin normalden daha hızlı kasılmasına yol açabilir. Buna bağlı olarak da besinler iyi emilemeden daha hızlı hareket eder olurlar. Dahası, kahvenin asitlik derecesi de bazı sindirim bozukluğu semptomlarının daha da kötüleşmesine yol açabilir.
Alkol
Eğer bir önceki gece alkolü abarttırsaynız, mutlu bir sabahtan ziyade gözlerinizi tuvaletin kapısına doğru açabilirsiniz. Bu, akşamdan kalmalığın sıkça görülen bir semptomudur. Mideniz, fazla miktarlardaki alkolü kabul edemeyecektir.
Alkol, aynı zamanda sindirimi de hızlandırır ve bundan ötürü de vücudunuzun su emilim kapasitesini etkiler.
Süt ürünleri
Laktoz intoleransı birçok insanda görülen bir sorun. Eğer süt, peynir ya da yoğurt gibi süt ürünlerini tükettikten sonra bağırsaklarınızda işler yolunda ilerlemiyorsa, sizde de benzer sorunlar olabilir. Yaygın semptomlar, laktoz içeren besinlerin tüketilmesinden sonraki 30-120 dakika arasında belirir. Bunlar arasında kramp, şişkinlik, mide bulantısı ve ishal bulunur.
Buğday, çavdar ve arpa
Arpa, çavdar ve buğdayda bulunan glüten ishal ya da şişkinlik yaratabilir. Fakat glüten duyarlılığının az görülen bir şey olduğunu da belirtmeliyiz. Eğer bu besinleri tükettikten sonra sindirim sorunları yaşıyorsanız, beslenme günlüğü tutmanız yardımcı olacaktır. Bu yöntemle asıl suçluları açığa çıkarabilirsiniz.
Eğer glüten intoleransı şüpheniz varsa, doktora görünerek çölyak hastalığı olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
FODMAPler
İnce bağırsak tarafından zor emilebilen karbonhidratlar FODMAPler olarak tanımlanıyor. Özellikle de hassas bağırsak sendromu olan kişiler bu besinlerden olumsuz etkilenebiliyorlar. Gaz, şişkinlik ve ishal ise en yaygın görülen şikayetler arasında bulunuyor.
Lif
Sindirim sisteminizin en büyük dostları arasında bulunan lifler, bazı durumlarda işin tadını kaçırabilirler. Fazla lif almak, ishale neden olabilir. Lif su ile bağ kurduğu için, çok miktarlarda tüketildiğinde laksatativ özellikler kazanabilir.
Baharat ve biber
Bazı insanlar acı biberi sanki şekerlemeymiş gibi yiyorlar. Bazıları ise bir acı biber yese, mideleri alev alev yanıyor. Biber ya da baharatlar söz konusu olduğunda, etkiler kişiden kişiye değişiyor. Baharatlı besinler, besinlerin daha hızlı hareket etmesine yol açarak midenizi ve bağırsaklarınızı sıkıntılı durumlara sokabilir ve ishal oluşabilir.
Eğer baharatlı besinleri sıkça tüketen bir insan değilseniz, bu besinleri tüketmenizin ardından semptomlarla karşılaşma ihtimaliniz daha yüksek olacaktır.
Fast food
Genel olarak değerlendirildiğinde, tüm yağların sindirilebilmeleri zordur. Fakat en zor olanları, fast foodların içerdiği yağlar. Avokado gibi sağlıklı yağlar tükettiğinizde, sindirim sorunları ile karşılaşma şansınız azdır. Fast foodların sağlığınıza katkısı olmadığı gibi, tuvalet ziyaretlerinizi de katlayabilir.
Kaynak: https://www.menshealth.com.tr/ishale-neden-olabilecek-9-besin/