Ergin siyam kedileri, yavrularının yumakla oynamasını izliyor. Birçok hayvan akrabalarını sesleri veya kokuları aracılığıyla tanıyabiliyor.
Bazı kediler ve başka hayvanlar akrabalarını kokusundan tanıyor. Onlar hakkında ne düşündükleri ise başka bir mesele.
Yetişkin olarak tekrar bir araya gelen kardeş köpeklerden, kurtarıldıktan sonra Tayland’da annesiyle yeniden buluşan file kadar hayvanların kavuşması hakkında kalpleri ısıtan bol miktarda video var.
Ama hayvanlar akrabalarını gerçekten tanıyor mu? Örneğin gözümüzün önünde büyüyen kedi ailelerinde çocuklar çevrelerindekilerin büyükanne veya büyükbabası olduğunu anlıyor mu?
Kedi Ailesi
İngiltere’deki Bristol Üniversitesi kedi davranışları uzmanı John Bradshaw yolladığı e-postda çoğu evcil hayvanın muhtemelen asla büyükanne veya büyükbabasıyla karşılaşmayacağını söylüyor.
Sokak kedisi kolonileri ise “büyükanneler, kızları ve onların yavrularından oluşan farklı kuşaklardan dişiler arasındaki dayanışma üzerine kurulu oluyor,” diyor. Erkek kediler yavru yetiştirme işine karışmıyor.
Ancak “anneden ayrı düşen yavruların kısa sürede ona ait anılarını unuttuğunu ve birleşmeleri durumunda tanımayadıklarını” da ekliyor Bradshaw.
National Geographic arşivinden seçilmiş kedi fotoğrafları için galeriye göz atın:
Sisse Brimberg, National Geographic
Evcil hayvanları bu denli sevmemizin sebebi bize katlanmaları olabilir mi?
Sisse Brimberg, National Geographic
Evcil hayvanları bu denli sevmemizin sebebi bize katlanmaları olabilir mi?
Luis Marden, National Geographic
1952 yılında Marineland’de çekilmiş bu fotoğrafta üç yavru kedi, büyük bir akvaryumun camından devasa bir orfozu izliyor.
Walter Chandoha, National Geographic
1964 yılında National Geographic’te yayımlanmış bu fotoğrafta bir kedi, aynadaki yansımasına saldırarak alanını korumaya çalışıyor.
Charles Allmon
Avustarlya, Darwin yakınlarındaki bir kumsalda genç bir yelkenci teknesini temizlerken, yol arkadaşı Avanga merak içinde onu izliyor.
Robert Madden,, National Geographic
1979 yılında National Geographic’te yayımlanmış bu fotoğrafta bir kedi, sahibinin verandasından cennet gibi bir bahçeye -veya yalnızca basamaklardaki ayakkabılara- bakıyor.
Karen Kuehn, National Geographic
1997 yılında yayımlanan bir National Geographic ha berine göre, kedilerin patilerindeki yastıklar, balerinlerin ayakkabılarının reçine kaplı uçlarına benzer bir tutunma sağlıyor.
Tyrone Turner, National Geographic
Kedilerin gece görüş yetenekleri her ne kadar ünlü de olsa kızılötesi görüşle yarışamıyor. 2013’te çekilmiş bu termal fotoğraf, kedinin serin burnunu ortaya çıkarıyor.
Rena Effendi
Yemekte ne var? Romanya, Breb’de bir kadın domuzları için yemek hazırlarken bir kedi olayı yakından takip ediyor.
Richard Olsenius, National Geographic
Bir kap kedi. Teksas’taki A&M Üniversitesi’ndeki bu kedi, dünyanın klonlanmış ilk kedisi.
Jodi Cobb, National Geographic
Teksas, Mentone’de genç bir kız, bulutlu gökyüzünün altında kedisiyle oynuyor.
Ira Block, National Geographic
Süt var mı? Massachusetts’ta bir kedi, ahırdaki bir inekten sabah öpücüğünü alıyor.
Annesi veya büyükannesiyle hayatının daha ileriki bir döneminde yeniden karşılaşan bir kediye kokuları tanıdık geliyor olabilir. Ancak muhtemelen bizim anladığımız anlamda aile olarak görmüyor onları.
Buna eski tanışıklık adı veriliyor. Kedilerin ve diğer hayvanların birbirlerini tanımakta kullandığı bir başka yöntem ise fenotip eşleşme olarak biliniyor. Burada, özel koku gibi aileye ait nitelikler genç yaşta öğreniliyor ve daha sonra başka hayvanlarla kıyaslama yapmada kullanılacak referans oluşturuluyor.
“Böylece hayvanlar, kuzen ya da baba tarafından üvey kardeş gibi daha önce hiç görmedikleri akrabalarını onlarla büyümedikleri halde ‘tanıyor,’” diyor Chicago Üniversitesi’nden Jill Mateo.
Kardeş Sevgisi
Bazı hayvanlar akrabalarını tanımak zorunda çünkü hayatta kalmak ya da üremek için onlara ihtiyaçları var.
Örneğin Mateo, Belding yer sincabının kış uykusu sırasında aylarca ayrı kalsalar bile kardeşlerinin kokusunu yeniden öğrenebildiklerini saptadı. Bu durum Belding yer sincabı kız kardeşler arasında özellikle önemli, çünkü yaşadıkları Kaliforniya’da yırtıcılara karşı korunmak için birlikte hareket ediyorlar.
Bazı hayvanlar ise akraba ilişkisinden ve bundan doğacak yavrulardan kaçınmak için ailelerini tanımak zorunda oluyor.
Araştırmalar, dişi sokak kedilerinin erkek akrabalarını onlarla çiftleşmelerini engelleyecek kadar tanımalarının nedeninin de tam bu olduğunu gösteriyor.
Sesim Geliyor mu?
Aile fertlerini kokusundan tanıyan birçok hayvan aynı zamanda görüntü ve sesi de tanıma yolu olarak kullanılıyor.
Yine Chicago Üniversitesi’nden Jason Bruck, afalinaların 20 yıllık ayrılığın ardından bile akrabalarının ve hatta akraba olmayan yunusların kişisel ıslıklarını hatırladığını ortaya çıkardı.
Hayvan kavuşması videolarına gelince, gerçekten birbirlerini tanıdıkları doğru. Ama tüm hayvanlar tepkilerini bu kadar açıkça göstermiyor. Kedilerin de akrabalarını tanıdığını ama belli etmediğini tahmin ediyoruz. Tokyo Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, evcil kedilerin sahiplerinin sesini diğer insanların seslerinden ayırt ettiğini ama hiç umursamadıklarını gösteriyor.
Kedi işte.
Kime bakmıştın? Bir Baltimore sokağında iki sokak kedisi, elinde fotoğraf makinesiyle sokağa giren bir yabancıyı süzüyor. [Fotoğraf: Vincent J Musi, 2010]
Kaynak: http://www.nationalgeographic.com.tr/makale/kesfet/kediler-akrabalarini-taniyabiliyor-mu/2533