Charlie Hamilton James Yörede “akbaba adam” olarak tanınan José Ramón Moragrega Deusdad, kuzeydoğu İspanya’nın dağlarındaki Mas de Bunyol’da kurduğu akbaba gözlemevinde kızıl akbabaları ölü tavşanla besliyor. Hükümet düzenlemeleri, hastalıkların yayılmasını önlemek için çiftçilerin ölen sığırları otlaklardan kaldırmasını zorunlu kılıyor. Bu uygulama yüzünden tehlike altına giren akbaba nüfuslarının canlanmasını sağlayan beslenme seansına her gün yüzlerce akbaba geliyor.
Charlie Hamilton James Darwin bile akbabalardan “iğrenç” yaratıklar olarak söz etmişti. Oysa akbabaların gerekliliği, sevimsizliklerine üstün geliyor, çünkü normalde çürüyüp bulaşıcı hastalıkların yayılmasına neden olabilecek leşleri temizliyorlar. Fotoğrafta, benekli akbaba (Gyps rueppelli), ölü bir öküzbaşlı antilobun soluk borusundan doku parçası koparıyor.
Charlie Hamilton James Yemeğe ara veren benekli akbabanın gagasından kan damlıyor. Beneklinin boynu ve kafasında fazla tüy olmaması, leşin içine iyice gömüldüğünde pıhtılaşmış kan, bağırsak ve dışkının yapışmasını engelliyor.
Charlie Hamilton James Taşa yontulmuş heykelcikler gibi duran Kap akbabaları (Gyps coprotheres), Güney Afrika, Magaliesburg civarındaki bir yapay yuvalanma kayasından aşağı dikkatle bakıyor. Üreme, araştırma ve rehabilitasyon tesisi, Afrika akbabalarının sayısını eskiye döndürmek amacıyla çalışan VulPro tarafından yönetiliyor.
Charlie Hamilton James Tanzanya’daki Serengeti Ulusal Parkı’nda, bir benekli akbaba ölü bir zebraya el koyarken, etraftaki benekli ve ak sırtlı akbabalar (Gyps africanus) paylarını almak için yaklaşıyor. Olasılıkla şölene başkaları da katılacak. Akbabalar bir leşi birkaç dakika içinde temizleyebiliyor.
Charlie Hamilton James Serengeti’de bir altın çakal, ölü antiloptan oluşan yemeğine ortak olmak isteyen genç bir ak sırtlı akbabaya kızıyor. Çakal ve sırtlan gibi tamamen karada yaşayan etoburların yiyecek bulabilecekleri alanlar dar. Oysa havada dolaşan akbabalar günün menüsünü çok daha iyi görüyor: Bir leşi 35 kilometre uzaktan fark edebiliyorlar.
Charlie Hamilton James Dev bir sarkık yanaklı akbaba (Torgos tracheliotos), öküz kafalı antilop yavrusu cesedinin son kalıntılarını sahipleniyor. Seçici beslenen sarkık yanaklı akbabalar etten çok tendon ve kiriş tercih ediyor.
Charlie Hamilton James Bir benekli akbaba, Serengeti’deki leş partisine katılmak üzere uçarak geliyor. Yetişkin benekli akbabanın kanat açıklığı 2,4 metreye kadar çıkıyor. Deniz seviyesinden 3600 metrede ve daha yüksekteki sıcak hava akımlarında uçan benekli akbaba, tek bir yolculukta dört Afrika ülkesinde birden karnını doyurabiliyor. Doğu Afrika’nın dominant türleri olan ak sırtlı ve benekli, günde 160 kilometreyi geçkin yol kat edebiliyor.
Charlie Hamilton James Akbabalar savaşçı oldukları kadar sevgi dolu yaratıklar. Eşleştiklerinde genelde bu ömür boyu sürüyor (30 yıla kadar yaşayabiliyorlar) ve eşlerine oldukça düşkün oluyorlar. Özellikle sarkık yanaklı akbabalar şefkatli olmalarıyla ünlü.
Charlie Hamilton James Ancak leş çevresindeki kavgalarda akbabalar oldukça amansız birer rekabet içine giriyorlar. Bu rekabet hem diğer türlerle, hem de aynı türün farklı bireyleri arasında olabiliyor.
Charlie Hamilton James Bir benekli akbaba, bir diğerini ensesinden yakalamış, çekiştiriyor. Her kuş leşin çevresinde avantajlı bir konum elde etmek istediğinden beslenme zamanlarında saldırgan davranışlar ortaya çıkabiliyor. Boyunlarını çevreleyen derilerin kalın ve esnek olması, bu tür didişmelerin hayvanlara nadiren zarar vermesi anlamına geliyor.
Charlie Hamilton James Bir benekli akbaba beslendikten sonra dinlenirken etrafını sinekler sarmış. Boynunun hemen altındaki siyah çıkıntı sindirilmemiş yiyecekle dolu. Akbabalar mümkün olduğunca çok yiyeceği mümkün olduğunca kısa sürede mideye indiriyor. Bazen o kadar çok yiyorlar ki uçmaları bir soruna dönüşüyor.
Charlie Hamilton James Namibya’daki korumacılar, ağaçtaki sarkık yanaklı akbaba yuvasını görmek için sopaya taktıkları araba aynasını kullanıyor. Eğer yeterince büyümüş bir yavru bulurlarsa yuvadan alacaklar, etiketleyecekler ve yeniden yerine koyacaklar. Dişiler her bir–iki yılda tek bir yumurta bırakıyor. Bu nedenle tek tek tüm yavruların hayatta kalması popülasyonun geleceği açısından çok önemli.
Charlie Hamilton James Akbabalara yönelik en büyük tehditlerden biri zehirlenme. Bölgedeki çiftçiler aslan gibi yırtıcılara karşı leşleri zehirliyor, akbabalar da ya bu leşleri, ya da zehirlenerek ölen aslanları yediklerinde zehirleniyor. Afrika’daki akbaba ölümlerinin yüzde 61’i zehirlenmeden kaynaklanıyor. Leş üzerine dökülen yüz gram karbofuran böcek ilacı yüz akbaba öldürme gücüne sahip.
Charlie Hamilton James Zehirlenen kuşlar, hemen yakalanırlarsa veya çok fazla yememişlerse atropin verilerek veya zehri emen kömür yedirilerek kurtarılıyor. Bu ak sırtlı akbabaysa VulPro tesisinde iyileşiyor. Bu kuş daha sonra serbest bırakıldı.
Charlie Hamilton James VulPro’nun kurucusu Kerri Wolter, elektrik teline takılınca kanadı kırılan kap akbabasını Pretoria yakınlarındaki bir veterinere götürüyor. Kaçak avcılar tarafından zehirlenmek Afrika akbabasının karşısındaki en büyük tehlike. Elektrik tellerine takılmak bir başka tehlike daha yaratıyor. Korumacılar, Afrika elektrik şirketlerine çağrıda bulunarak akbabalarına ve diğer kuşlara tehlike yaratan elektrik tellerine çözüm bulmalarını istiyor.
Charlie Hamilton James Akbabalara yönelik bir diğer tehdit ise geleneksel tıp ilaçları için avlanmaları. Güney Afrika, Durban’daki bir satıcı, “muti” (geleneksel tıp) uygulamasında kullanılan akbaba kafalarını uzatıyor. Kurutulup sigara gibi içilen akbaba beyninin geleceği görmeyi sağladığına inanılıyor. Kuşun geleceği ise belirsiz: “muti” ilaçları nedeniyle avlanmaları akbaba nüfuslarına büyük darbe vuruyor. Ülkedeki sekiz türden altısının soyu tehlike altında.
Charlie Hamilton James Güney Afrika, Johannesburg’daki “muti” pazarındaki satıcılardan biri sarkık yanaklı akbabanın iskelet kalıntılarını satıyor. Akbaba beden parçalarını, özellikle de kurutulduktan sonra sigaraya sarılan ya da buharı içe çekilen beyne talep artıyor. Sağ taraftaki bidonun üzerinde dünyanın en fazla kaçakçılığı yapılan hayvanı olan pangolin derisi duruyor.
Charlie Hamilton James Güney Afrika, Durban’daki bir pazarcı akbaba beyni satıyor. Kurutulup sigara gibi içilen beynin gelecekten haber verdiğine dair inanç, bu uygulamayı kumarbazlar arasında yaygınlaştırıyor.
Görüntülenme Sayısı:
635Kategoriler:
National Geo