Yüzlerce zarif eserin yanı sıra Merkür’de kendi halindeki bir kraterde de Mimar Sinan izi var.
Osmanlı’nın altın çağında imparatorluğun başmimarı olan, dört padişaha mimarlık yapmış olan Mimar Sinan’dan geriye adını ölümsüzleştirecek birçok şey kaldı: Budapeşte’den Basra’ya, Kırım’dan Mekke’ye uzanan bir coğrafyada sayısız cami, medrese, türbe… Bir tanesi bile mimarını ünlü kılmaya yetecek nitelikte olan, Selimiye Camii, Vişegrad Köprüsü, Süleymaniye Külliyesi gibi başyapıtlar.
Bir de Merkür’de bir krater.
Evet, Merkür’de Sinan’ın adını taşıyan bir krater yer alıyor. Gezegenin solgun yüzeyinde Çaykovski’yle Rodin arasında bir yerlerde Sinan. Warhol ve Brunelleschi de çok uzaklarda değil.
147 kilometre çapındaki kraterin adı, Merkür’ün kraterlerine isim verilmeye başlanan 1976 yılında Uluslararası Astronomi Birliği tarafından onaylanmış. O yıl 142 kratere isim verilmiş; günümüzde ise bu sayı 389’a ulaşmış.
Merkür’deki kraterler dünyanın çeşitli kültürlerinden tarihte iz bırakan ve en az 50 yıldır ünlü olan sanatçıların, ressamların, müzisyenlerin ve yazarların adını taşıyor. Hayatta olan insanların adı kraterlere verilmiyor. Mimar Sinan’a Merkür’de Sabri Berkel ve Mevlânâ Celaleddin Rumi de eşlik ediyor.
Aynı şekilde Venüs’te de ismini Halide Edip’ten alan Adıvar Krateri bulunuyor. İsmini Mihri Hatun’dan alan Hatun Krateri de Venüs’te yer alıyor.
Venüs’teki Adıvar Krateri’nin Magellan Uzay Aracı tarafından çekilmiş fotoğrafı. [Fotoğraf: NASA/JPL]
Venüs’te çapı 20 kilometreden büyük olan kraterler adlarını alanlarında olağanüstü çalışmalar yapmış ya da eserler vermiş kadınlardan alıyor.
Mars’taki kraterlerse (çapları 60 kilometreden az olması koşuluyla) isimlerini Dünya kentlerinden alıyor. Bu kentler genelde 100 bin veya daha az nüfuslu oluyor ve isimler bir kenti anmak için özellikle seçilmiyor. Mars’ta Sinop ve Tarsus gibi kraterler bulunuyor.
Kaynak: http://www.nationalgeographic.com.tr/makale/kesfet/merkurdeki-mimar-sinan-krateri/2609