Terör örgütünün geçtiğimiz yılki Sincar saldırısında kaçırdığı ve sattığı kadınların bazıları kaçmayı başardı. Ve anlatacakları çok şey var.
Kasım ortalarında Kürt güçleri, ABD hava saldırılarının da yardımıyla Sincar’ı terör örgütü IŞİD’in elinden almıştı. IŞİD Ağustos 2014’te bölgeyi ele geçirmiş, tarihe Sincar katliamı olarak geçen olayda birçok Ezidi’yi öldürmüş veya esir almıştı.
Binlerce Ezidi Sincar Dağı’na kaçmış ve umarsızca kurtarılmayı beklemişti. Kentteyse IŞİD güçleri erkekleri, çocukları ve yaşlı kadınları öldürmüş, binlerce genç kadın da kaçırılmış, tecavüze uğramış ve köle olarak satılmıştı.
Irak doğumlu olan fakat henüz bir çocukken bölgeden kaçmak zorunda kalan Kürt foto muhabiri Seivan Salim bu olan biteni yakından izledi. Katliamdan aylar sonra bir mülteci kampında köle olarak alıkonan ancak IŞİD’in elinden kaçan kadınlarla buluştu. Salim, kadınların hikâyelerinden o kadar etkilendi ki bir şeyler yapmaya karar verdi. Adaletsizliği gün yüzüne çıkaracaktı.
Syhan, 30.
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Kojo.
Kaçırıldığı tarih: 15 Ağustos 2014.
Esaret süresi: 10 ay.
Syhan esareti sırasında hamile kalmış ve 8 aylık hamileyken kaçmış. Çocuk doğana kadar, yaklaşık iki ay boyunca Türkiye’de kalmış. Daha sonra Kuzey Irak’a geri dönmüş ancak bebeğini yanında getirememiş. Çocuğunun nerede olduğunu bilmiyor.
Fotoğrafçının notu: Kızların anlattıklarındaki ayırt edici detaylar çıkarılmış, isimleri değiştirilmiş ve dövme gibi ayırt edici fiziksel detaylar ve öğeler, güvenliklerini sağlamak adına ortadan kaldırılmıştır.
Kadınların aktardığı hikâyeler ve Salim’in fotoğrafları “Escaped” adlı, derin ve duygu yüklü bir projenin parçası. Bu proje de “Map of Displacement” adlı, daha büyük ve dijital bir projeye ait.
“Hikâyelerin her biri birer trajedi. Acıları öylesine büyük ki,” diyor Salim. “Kürt bir kadın ve bir foto muhabiri olarak bu kadınların hikâyelerini, onların dilinde dünyaya duyurmanın benim görevim olduğunu hissettim. Dünya, hâlâ esir olan kızların neler yaşadığını bilmeli.”
Cihan, 20
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Sinon.
Kaçırıldığı tarih: 4 Ağustos 2014.
Esaret süresi: 10 ay.
“Beni 14 kızla birlikte bir kamyona bindirdiler ve Musul’a götürdüler. Musul’da fazla kalmadık. Bizi küçük bir köye götürdüler, burada 15 gün kaldık. Şartlar korkunçtu. Bizi pis bir odaya tıktılar, hepimiz hastalandık. Sonra bizi Suriye’deki Rakka’ya götürdüler. Bizi satacaklarını söylediler, bazılarımızı köle olarak, bazılarımızı da savaşçılara eş olarak. Hava sıcaktı, dayanılmaz derecede sıcaktı. Pencereleri olmayan havasız bir evde 150 kadar kızdık. Bir akşamüstü eve 20 adam geldi ve bizi dövmeye başladılar. Bize artık onların köleleri olduğumuzu, sözlerini dinlememiz gerektiğini ve ne derlerse desinler yapacağımızı söylediler. Bizi cezalandıracaklarını ama asla öldürmeyeceklerini, çünkü işkence etmeyi tercih edeceklerini söylediler.”
Salim kadınların fotoğraflarını çekmeden önce hikâyelerini dinlemiş. Çoğu neler yaşadığını anlatamayacak kadar sarsılmış durumdaymış. Bazıları birçok kez satılmış. Bazıları onları tutsak edenlerden hamile kalmış. Çoğunun aile bireyleri öldürülmüş.
Delvin, 27
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Kojo.
Kaçırıldığı tarih: 15 Ağustos 2014
Esaret süresi: 4 ay.
“Kadınları diğerlerinden ayırdılar ve bizi bir okula getirdiler. Burada iki ay kaldık. Daha sonra bizi farklı yerlere götürdüler. Neresi olduğundan emin değilim. Sonra nihayet Suriye’deki Rakka’ya geldik. 12 gün sonra beni Suriyeli bir aileye verdiler.
Hamileydim ve bir de çocuğum vardı. Bize karşı çok zalimce davrandılar. Hamile olmama rağmen beni dövdüler ve cinsel ilişkiye girmeye çalıştılar. Ailenin erkekleriyle cinsel ilişkiye girmeyi kabul etmesem bile nasıl olsa beni buna zorlayacaklardı. Bana defalarca tecavüz ettiler. Sonra tekrar satıldım; bu kez Suudi Arabistan’dan bir aileye. Benimle birlikte olan erkek çocuklardan birini cihatçı olarak yetiştirmek üzere alıp götürdüler. Onu bir daha hiç görmedim. Orada bir buçuk ay kadar kaldım. Daha sonra başka bir şehre gittim ve burada çocuğumu doğurdum. Yeni doğum yapmış olmama rağmen burada da tecavüze uğradım.”
Fotoğrafını çektiği kadınların isminin gizli kalacağına dair garanti vermiş ve onlardan geleneksel beyaz Ezidi gelinliği içinde poz vermelerini rica etmiş.
“Hem geleneklere, hem de dine göre cinsel ilişkiye yalnızca evlilik sonrası girebilirlerdi. Bu hakları IŞİD tarafından ellerinden alındı,” diyor Salim. “Onlara hâlâ lekesiz ve kirlenmemiş bir kalbe sahip olduklarını söylemek istedim.”
Muna, 18
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Kojo.
Kaçırıldığı tarih: 15 Ağustos 2014
Esaret süresi: 4 ay.
“Tel Afer’deyken IŞİD onlarla gitmemi istedi. Bana ‘Eğer bizimle gelmezsen iki kardeşinin kafasını keseriz’ dediler. Ben de bir adamla birlikte Musul’a gittim. Ailesinin yanında köle olarak çalıştım. Zorla İslam’ı kabul ettirdiler. Bir eşi ve ailesi olmasına rağmen sürekli olarak bana tecavüz etti. Ailemin beş üyesi hâlâ IŞİD’in elinde; nerede olduklarını veya hayatta olup olmadıklarını bilmiyorum.”
Projeye karar vermiş olmasına rağmen Salim’in bunu gerçekleştirmesi, beyaz bir elbise bulması kolay olmamış. Çoğu kişi IŞİD’den kaçarken her şeyini kaybetmiş. Ancak en sonunda eve dönmeyi ve eski eşyalarının bir kısmını bulmayı başaran bir aileyle karşılaşmış. Yalnızca bir elbisesi olan Salim, fotoğraflarda başörtüsünü, kemeri ve tarzlarını değiştirerek her kızı farklı kılmayı başarmış.
Dlo, 20
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Kojo.
Kaçırıldığı tarih: 15 Ağustos 2014
Esaret süresi: 8 ay.
“IŞİD köyümüze geldiğinde saat sabah 11’di. Öğle yemeğini hazırlıyorduk. Evimize girdiler, bizi yakaladılar ve okul binasına götürdüler. Erkekleri, kadınları ve genç kızları ayırdılar. Erkeklere ne olacağı hakkında bir fikrimiz yoktu. Hepsini öldüreceklerini bilmiyorduk.
Diğer kızlarla birlikte Tel Afer’e götürüldük. IŞİD militanları eve geliyorlar, hoşlarına giden bir kızı seçiyorlar ve onu alıp gidiyorlardı.”
“Bu hikâye hakkında çalışmak benim tutkum haline geldi ve çalışabileceğim kadar çalışacağım üzerinde,” diyor Salim.
“Bu kadınların çektikleri acılar ne affedilmeli, ne de unutulmalı. İçinde bulunduğumuz yüzyılda bir grup insanın ibadet yöntemleri yüzünden acı çekmesini anlayamıyorum. Umarım bu tanıklıklar sayesinde insanlar IŞİD’in gerçekte nasıl bir bela olduğunu daha iyi anlar.”
Qaliya, 21
Doğum yeri: Sincar bölgesindeki Telkasab
Kaçırıldığı tarih: 3 Ağustos 2014
Esaret süresi: 10 ay.
“Musul’dayken Sincar Dağı’na koşarak kaçmaya çalıştım. Küçük, boş bir ev buldum. Oturdum ve bekledim. Ancak sonunda beni buldular. Adamlardan biri “Neden kaçtın? Seni öldürmemizden mi korktun?” diye sordu. Ölmeyi tercih edeceğimi söyledim. Beni esir tutan adamın evine geri götürdüler. Beni bir odaya götürdü, kapıyı kapadı ve beni kırbaçlamaya başladı. Sonra bana bir kabloyla vurmaya başladı. Daha da sonra bacaklarımdan tavandaki pervaneye astı ve tekrar vurmaya başladı. Bana cezamın üç gün süreceğini ve bu süre içinde hiçbir şey yemeyip içmeyeceğimi söyledi. Bir daha kaçarsam beni iki arabaya bağlayıp ikiye böleceğini söyledi. Üç gün sonra beni odadan çıkardı.”
Seivan Salim henüz bir bebekken ailesiyle birlikte Irak’tan kaçmış. Kuzey İran’da büyümüş ve 2012’de Irak’a geri dönmüş. 2013’te yerel Kürt basınında çalışmış. Şimdiyse serbest bir fotoğrafçı olarak çalışıyor; AP ve Metrography Fotoğraf Ajansı için fotoğraflar çekiyor.
Bu fotoğrafların daha fazlası Map of Displacement adlı fotoğraf sitesinde görülebilir.
IŞİD teröründen etkilenen Ezidi kadınlara yardım etmek için www.yazda.org web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Kaynak: http://www.nationalgeographic.com.tr/makale/kesfet/isidin-elinden-kurtulan-kadinlari-dinleyin/2662