Erken dönemde en sık burun tıkanıklığı, yüz ve baş ağrısı, burun ile geniz akıntısı gibi yakınmalarla kendini belli ediyor. Kronikleşirse sorun daha da şiddetleniyor ve bu tabloya baş ağrısı, geçmeyen yüz ağrısı ve koyu renkli burun akıntısı eşlik ediyor. Bunların yanı sıra ağız kokusu ve öksürük gibi sorunlara da neden olabiliyor. Hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürebilen bu hastalığın adı; sinüzit!
Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonunun ardından sinüslerin ağızlarının tıkanması sonucu oluşsa da daha pek çok etken sinüzite yol açabiliyor. Örneğin bahar ve yaz aylarında polenler de sinüziti tetikleyerek alerjik riniti olan hastalara adeta kabus yaşatabiliyor. Dr. Naser Dadaşzade alerji kaynaklı sinüzitin tedavi edilmezse kronikleştiğine dikkat çekerek; polenlere maruz kalmaktan kaçınman gerektiğini, bunun için de alerjik bünyesi olan kişilerin, polenlerin en çok yoğun olduğu 05.00 – 10.00 saatleri arasında mecbur kalmadıkça dışarı çıkmamalarını, bu mümkün değilse maske ile gözlükle korunmaları şart olduğunu söylüyor. Peki günümüzün önemli bir sağlık problemi olan sinüzite yol açan diğer etkenler neler?
Virüs
Sinüs enfeksiyonuna en sık adenovirüsler, bir başka deyişle üst solunum yolları hastalıklarına neden olan bir grup DNA virüsü yol açıyor. Adenovirüsler daha çok sinüs ağzı yollarında ödeme yol açtıkları için sinüzit oluşturma riski daha fazla oluyor. Uzmanlar salgınlardan korunmak için gerekli önlemleri almanın ve grip için yıllık hazırlanan aşıları yaptırmanın hastalık riskini azalttığını belirtiyor.
Alerjik rinit
Devamlı ve mevsimsel görülen alerjik rinitler yüzde 10-20 oranında sinüzite yol açıyor. Alerjiye bağlı burun mukozasının ödemi konkaların şişmesine ve burun hava yolunun daralmasına sebep oluyor. Bunun sonucunda sinüs ağzı yolları daralarak viral ve bakteri enfeksiyonunu arttırıyor. Özellikle mevsimsel alerjide çok kısa sürede hızlı bir ödem oluşuyor ve burun içi mukozası reaksiyonu gerçekleşiyor. Hapşırıkla birlikte nazal tıkanıklık ile ödem artıyor, bu durum da bakterilerin kolaylıkla çoğalmasına zemin hazırlıyor.
Deviasyon
Burundaki kıkırdak, kemik ve konka gibi anatomik yapının burun pasajını daraltması sonucu, alerjide olduğu gibi, sinüs ağzı yolları daralarak sinüslerde enfeksiyona sebep olabiliyor. Normalde nazal pasajdan geçen hava, konkalar tarafından temizleniyor ve ısısı vücuda uygun hale getiriliyor. Ancak deviasyon varlığında havanın nazal pasajdan geçememesi sonucu sinüslerin havalanması bozuluyor, bunun sonucunda da sinüzit tetikleniyor.
Polip
Alerjik rinitin neden olduğu ve burun mukozasından kaynaklanan polipler sinüs ağzı ile burun pasajını daraltarak sinüslerin enfeksiyonunu başlatabiliyorlar. Poliplerin salgıladığı sekresyonlar burun ile sinüslerin mukozasını kapladığı için burundan hava alma azalıyor ve koku hücrelerinin reseptörlerinin üzerini örttüğünden koku alma azalmış olur.
Burundaki büyük konkalar
Burun içindeki yapılar olan konkalar büyük olduklarında yine burun pasajını daraltarak sinüs ağzı yollarında tıkanıklık ve buna bağlı olarak sinüslerde enfeksiyonlara yol açabiliyorlar.
Reflüden bağışık sistem yetmezliğine
Bağışıklık sistem yetmezliği, gastroözofajial reflü ve kistik ribrozis gibi etkenler de nadiren de olsa sinüzite neden olabiliyorlar. Bunların yanı sıra üst dişlerin bazı enfeksiyonları ve tedavileri de sinüzite zemin hazırlayabiliyor.