Son beş-altı yılın en çok sorulan sorusu ne derseniz, sanırım “Gitmek mi, kalmak mı?” derdim. Sayısını hatırlamadığım kadar çok danışanım bu konudan bahsetti, meslektaşlarımla sık sık bu konuyu konuşageldik, sayısız arkadaş muhabbetinde konu düzenli aralıklarla buraya döndü. Ama ne yalan söyleyeyim, sunulan argümanlar çoğu zaman doyurucu olmaktan uzak oldu. Çünkü konu dönüp dolaşıp hep ya “Mutluluk uzak bir memlekette, çünkü onlar çok varlıklı” ya da “İnsanın memleketi gibisi yok” sonuçlarına bağlanıyordu. Doyurucu değil, çünkü bu fikirleri dile getirenler en önemli unsuru unutup duruyorlardı; kendilerini! “O uzak memlekette ben nasıl duracağım, nasıl konumlanacağım, yaptıklarımın nasıl bir karşılığı olacak, nasıl bir yer bulacağım?” veya “Burada nerede duracağım, kendimi bu toplumda nereye konumlandırayım, nasıl yaşarsam bana iyi gelir?”. Bu sorular çok az soruldu, en azından benim gördüğüm kadarıyla.